اخلاق پيامبر(ص)

عالي‌ترين و بارزترين خصوصيت پيامبر(ص) بعد اخلاقي ايشان بوده است. قرآن در اين باره مي‌گويد كه «تو بر اخلاقي بزرگ و گرانمايه تكيه داري».

در وصف رفتار و صفات پيامبر(ص) گفته‌اند كه اغلب خاموش بود و جز در حد نياز سخن نمي‌گفت. هرگز تمام دهان را نمي‌گشود، بيشتر تبسم داشت و هيچ‌گاه به صداي بلند نمي‌خنديد، چون به كسي مي‌خواست روي كند، با تمام تن خويش برمي‌گشت. به پاكيزگي و خوشبويي بسيار علاقه‌مند بود، چندان‌كه چون از جايي گذر مي‌كرد، رهگذران پس از او، از اثر بوي خوش، حضورش را درمي‌يافتند. در كمال سادگي مي‌زيست، بر زمين مي‌نشست و بر زمين خوراك مي‌خورد و هرگز تكبر نداشت. هيچ‌گاه تا حد سيري غذا نمي‌خورد و در بسياري موارد، به‌ويژه آنگاه كه تازه به مدينه درآمده بود، گرسنگي را پذيرا بود. با اين‌همه، چون راهبان نمي‌زيست و خود مي‌فرمود كه از نعمت‌هاي دنيا به حد، بهره گرفته، هم روزه داشته و هم عبادت كرده است.

رفتار او با مسلمانان و حتي با متدينان به ديگر اديان، روشي مبتني بر شفقت و بزرگواري و گذشت و مهرباني بود. سيرت و زندگي او چنان مطبوعِ دلِ مسلمانان بود كه تا جزئي‌ترين گوشه‌هاي آن را سينه‌به‌سينه نقل مي‌كردند و آن را امروز هم سرمشق زندگي و دين خود قرار مي‌دهند.

 اميرمؤمنان در توصيف سيماي پيامبر(ص) مي‌فرمايد: «هر كس بدون آشنايي قبلي او را مي‌ديد هيبتش او را فرامي‌گرفت. هر كس با او معاشرت مي‌كرد و با او آشنا مي‌شد دوستدار او مي‌گرديد. پيامبر نگاهش را ميان يارانش تقسيم مي‌كرد و به هر كس به‌اندازه مساوي نظر مي‌افكند. هرگز رسول خدا با كسي دست نداد كه دستش را از دست او بردارد جز آنكه آن طرف ابتدا دستش را بكشد.»